W ramach Narodowego Programu Zdrowia, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - PZH stworzył nowe "Zalecenia zdrowego żywienia". Nowe zalecenia zostały zaprezentowane w formie graficznej jako "Talerz zdrowego żywienia", który w prosty i przejrzysty sposób ilustruje zalecane proporcje poszczególnych grup produktów w codziennej diecie. Oprócz tego, wokół talerza umieszczono kategorie "Jedz mniej", "Jedz więcej" oraz "Zamieniaj", które zawierają konkretne grupy produktów.
Zbilansowana dieta w skrócie oznacza podział talerza na trzy części. Owoce i warzywa powinny zajmować największą część, czyli 50% talerza.
Badania wykazują, że duże spożycie warzyw i owoców znacząco zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory złośliwe i choroby sercowo-naczyniowe (nadciśnienie tętnicze, udary mózgu, zawały serca), a także wiele innych przewlekłych chorób m.in. cukrzycę i otyłość. Minimum to 400g warzyw i owoców dziennie, ale im więcej tym lepiej, z zachowaniem proporcji więcej warzyw niż owoców - informuje dr Katarzyna Wolnicka.
Pozostałe dwie ćwiartki, po 25%, przeznaczone są na produkty zbożowe, będące źródłem błonnika, oraz na produkty bogate w białko, tzn. chude mięso, ryby, jaja i rośliny strączkowe.Tłuszcze roślinne stanowią uzupełnienie talerza, podczas gdy słodycze umieszczone są poza nim, co sugeruje konieczność znacznego ograniczenia ich spożycia. Ilość spożywanych słodyczy zależy od wielu czynników, w tym głównie od czasu poświęconego na aktywność fizyczną.
Codziennie dla zdrowia powinno się spożyć przynajmniej 3 porcje (90 g) produktów zbożowych pełnoziarnistych (czyli z przemiału całego ziarna) takich jak między innymi kasze np. gryczana, pieczywo razowe czy razowy makaron.
Eksperci podkreślają, że korzystne dla zdrowia jest wyznaczenie jednego dnia w tygodniu jako dnia bezmięsnego. Może to być dowolny dzień, choć warto rozważyć powrót do tradycji i wybranie na to piątku.
Wśród najczęstszych błędów żywieniowych Polaków wymieniono nadmierne spożycie soli, czerwonego mięsa i jego przetworów, cukru i słodyczy, a także napojów słodzonych.
Wskazówki oparto na podstawie literatury dotyczącej wpływu składników diety i rodzajów diet na zdrowie, a także na wynikach międzynarodowych badań stanu zdrowia.
Czytaj także: Tym włoskim daniem z ryżu zachwycisz gości. Wystarczy tylko pół godziny
